"NHẤT THIẾT DUY TÂM TẠO" -Nguyễn Tuấn

“Nhất Thiết Duy Tâm Tạo“

Nếu bạn bị một người lớn tuổi hơn chê là “ngu quá”, bạn có kiện người đó ra toà vì xúc phạm danh dự?

Ở Úc tôi, năm ngoái ông cựu thủ tướng Scott Morrison bị một ông trạng sư chê là “stupid” (ngu xuẩn) khi ông thủ tướng phát biểu về một phiên toà. Ông Morrison kiện ông trạng sư vì xúc phạm danh dự? Không. Ông Morrison phân bua rằng không phải tất cả những gì ông làm hay nói đều đúng, và ông không giả vờ rằng mình đúng tất cả, nhưng ông nói là lúc nào cũng trút hết tấm lòng thành vào mọi quyết định.

Trước đây, một ông cựu thủ tướng khác (John Howard) ‘bị’ một kí giả hí hoạ của tờ Sydney Morning Herald vẽ ông ấy như là một chú chó con được tay cao bồi George Bush ngồi trên lưng ngựa kéo theo (Ý nói Úc bị Mĩ dẫn dắt vào chiến tranh bên Trung Đông). Khi báo chí hỏi ông có thấy bị xúc phạm, ông Howard trả lời là “có”, nhưng ông nói thêm rằng đã là người của công chúng thì phải chấp nhận cả lời khen lẫn tiếng chê.

Vẫn ở Úc, chỉ mới 2 năm trước đây, Đức Hồng Y George Pell (nhân vật số 3 ở Vatican lúc đó) được Toà án tối cao Úc tuyên trắng án. Tất cả 26 cáo buộc mà cảnh sát và toà án tiểu bang Victoria tuyên án đều bị bác bỏ. Tất cả những chứng cớ dùng để cáo buộc ông đều được xem là không có giá trị trước toà. Tất cả 7 chánh án đều đồng ý rằng Đức Hồng Y vô tội, và ra lệnh trả tự do cho ông lập tức. Khi được trả tự do thì ông đã ngồi tù 405 ngày.

Các luật sư và nhân sĩ ủng hộ Đức Hồng Y Pell đang vận động một cuộc điều tra những kẻ đã đưa ông vào tù. Những kẻ đó là cảnh sát tiểu bang Victoria, truyền thông (đặc biệt là đài ABC của Nhà nước Úc), vài tở báo thiên tả, vài nhân vật trong chánh phủ bang Victoria, và những nhóm chống đối ông. Khi được hỏi ông có thù oán hay kiện lại những kẻ đã hại mình, Đức Hồng Y cho biết ông không có thù oán gì hết và cũng không thưa kiện bất cứ ai; ông chỉ muốn có thời gian suy nghiệm thêm.

Suy nghiệm thêm. Đó là điều rất cần thiết. Dưới đây, chúng ta thử suy nghiệm một chút về cái gọi là ‘xúc phạm’.

Trong xã hội, có những người bị nghiện cái cảm giác “bị xúc phạm”. Họ thấy ai nói gì hay làm gì cũng nhằm xúc phạm họ. Cái cảm giác đó cho họ một vị trí cao cả về đạo đức, và từ đó họ cảm thấy mình là một người đạo cao đức trọng. Nhưng thật ra những kẻ bị nghiện với hội chứng “bị xúc phạm” chính là những người mắc chứng ‘tự thị’ (mà người phương Tây gọi là ” sanctimoniousness“). Mấy người mắc chứng tự thị không chịu nổi ý kiến hay sự phê phán của người khác.

Người phương Đông có câu “Nhất thiết duy tâm tạo“, có nghĩa là mọi sự việc, mọi thiện ác và lành dữ đều do tâm mà ra. Cái mâu thuẫn duy nhứt trong đời của mỗi chúng ta là mâu thuẫn với chính mình, chứ không phải mâu thuẫn với người khác. Thành ra, thay vì tìm cách thay đổi người khác, bạn nên ưu tiên thay đổi cái tâm của bạn trước đi. Khi cái tâm không ổn thì nhìn đâu cũng thấy vấn đề, cũng đáng nghi ngờ, và hình như mình bị xúc phạm. Những cảm giác như thế chỉ tạo ra năng lượng tiêu cực mà thôi. Mà, với năng lượng tiêu cực thì làm sao chúng ta có cơ hội tiếp xúc với sự sống mầu nhiệm.

Quay lại câu hỏi nếu bị chê là ngu, bạn có kiện người chê mình ra toà vì “xúc phạm danh dự?” Trong thực tế, có một tu sĩ (tôi bỏ chữ “vị”) đã làm như vậy. Chỉ vì bị chê là ngu và không xứng đáng đại diện cho một tôn giáo, mà người đó xem lời chê bai là một “xúc phạm danh dự” và làm đơn tố cáo người chê mình. Người bị chê có thể sẽ đi tù. Hiếm thấy có người tu hành nào mà hành xử như vậy. Ngày xưa Đức Phật bị vu cáo là gian dâm và sát nhân, mà Ngài vẫn bình thản nói rằng vu khống hay không thì chỉ tự Ngài và người vu cáo biết rõ. Có lẽ người này quá thiếu tự tin và quá nhỏ bé nên dễ bị tổn thương chăng? Nếu đúng vậy thì người này quả thật không xứng đáng là một tu sĩ và càng thiếu tư cách của một người của công chúng.

(Nguồn: Fb Gs.Nguyễn Tuấn)