TUẾ MỘ HỮU CẢM -Thơ Đỗ Chiêu Đức và Thơ Họa

Năm hết Tết đến, nỗi lòng của kẻ tha hương càng thắm thiết nhớ về quê cha đất tổ hơn bao giờ hết. Mời cùng đọc bài thơ Đường bằng chữ Nho sau đây :        

                   Dạo :

                             Cho dù đông hết xuân về,

                              Nỗi sầu xa xứ mãi tê tái lòng !

         歲暮有感                TUẾ MỘ HỮU CẢM     

      

      歲月匆匆似落虹，   Tuế nguyệt thông thông tự lạc hồng,

      離鄉背井又殘冬。   Ly hương bối tỉnh hựu tàn đông.

      天高地迥愁身隻，   Thiên cao địa quýnh sầu thân chích,

      日短夜長怨朔風。   Nhật đoản dạ trường oán sóc phong.

      萬象更新心有感，   Vạn tượng canh tân tâm hữu cảm,

      一元復始意無窮。   Nhất nguyên phục thủy ý vô cùng.

      悠悠五十春溜去，   Du du ngũ thập xuân lưu khứ,

      故國天崖永不忘!    Có quốc thiên nhai vĩnh bất vong !

                    杜紹德                                   Đỗ Chiêu Đức

 

* Nghĩa bài thơ :

                     CẢM XÚC LÚC NĂM TÀN

    - Năm tháng sồng sộc đi qua như mỗi độ ráng chiều rơi rơi...

    - Xa lìa quê hương chòm xóm lại gặp buổi tàn đông.

    - Nhìn trời cao đất rộng buồn cho ta chỉ chiếc thân cô độc,

    - Giữa lúc ngày vắn đêm dài nầy lại thấy ghét thêm những cơn gió bấc.

    - Vạn vật đang đổi mới khiến lòng ta không khỏi dâng lên mối cảm hoài,

    - Một dòng nguyên khí đang vận hành trở lại làm cho người ta cảm khái vô cùng.

    - Dằng dặc thế mà năm mươi mùa xuân đã lướt qua mất rồi...

    - Tấm thân ở nơi chân trời góc bể nầy vẫn mãi không quên tình cố quốc!

* Diễn Nôm :

                TUẾ MỘ HỮU CẢM  

                 

              Năm tháng vội vàng tựa ráng mây,

              Tha hương đông đến lạnh vơi đầy.

              Trời cao đất rộng thân đơn chiếc,

              Ngày vắn đêm dài gió bấc rây.

              Vạn vật sinh sôi lòng cảm khái,

              Đất trời đổi mới dạ dường ngây.

              Năm mươi xuân sắc qua như nước,

              Cố quốc chân trời mãi chẳng khuây !

 

    Lục bát :

              Tháng ngày qua tợ ráng chiều,

              Ly hương xa xứ lạnh nhiều tàn đông.

              Trời cao đất rộng long đong,

              Đêm dài ngày vắn gió lồng thân côi,

              Muôn loài nẩy nở sinh sôi,

              Đất trời đổi mới bồi hồi riêng ta.

              Năm mươi xuân đã đi qua,

              Lòng quê canh cánh kẻ xa chân trời !

      Thời gian âm thầm lặng lẽ trôi một cách thản nhiên vô tình, chẳng đợi chờ ai cả. Thoáng cái mà đã năm mươi năm qua rồi ! Người viễn xứ vẫn còn là thân viễn xứ. Chợt nhớ lại hai câu thơ trong bài NGUYÊN NHẬT 元日 của Lê Cảnh Tuân 黎景詢 (một danh sĩ cuối đời Trần) mà không khỏi ngậm ngùi :

                   歸期何日是？   Quy kỳ hà nhật thị ? 

                   老盡故園梅。   Lão tận cố viên mai !

        Có nghĩa :

                       Ngày nao mới được hồi quê ?

                 Cội mai vườn cũ xuân về khẳng khiu 

                                                                  杜紹德

                                                              Đỗ Chiêu Đức

Thơ họa theo bản diễn Nôm:

 

CẢM XÚC CHIỀU CUỐI NĂM

 

Chiều ngồi lẩn thẩn ngắm tranh mây

Lối nhỏ vòng vèo, xóm núi đây*

Tháng tận lao xao làn bấc thổi

Năm tàn lách tách giọt phùn rây**

Nhìn lên ảnh cũ, hồn tươi thắm

Ngó xuống thân già, trí dại ngây

Hồi tưởng lại thời “kinh tế mới”

Nỗi niềm vương vấn, dễ nào khuây !

Lý Đức Quỳnh

   18/1/2025

*Nhà ở dưới chân núi Chứa Chan, Xuân Lộc, Đồng Nai.

**Mưa trái mùa, do ảnh hưởng không khí lạnh và gió bấc.