VỊNH CÂY TRE -Thơ Tú Quỳ và Cẩn Họa

VỊNH CÂY TRE

 

Cao lớn làm chi tre hỡi tre

Ruột gan không có vỏ xanh lè

Sơ sơ gió thổi khom lưng lại

Thoảng thoảng rìu qua trợn mắt ghe

Rễ mọc tùm lum ăn xấu đất

Thân ngâm nồng nặc thối tràn khe

Lập lờ mang tiếng chân quân tử

Há để thân danh lụy rứa hè

Tú Quỳ

* Tú Quỳ tên thật là Huỳnh Quỳ, hiệu Hướng Dương, sinh ngày 15.5 năm Mậu Tý (1828) tại làng Giảng Hòa, tổng Quảng Hòa, huyện Duy Xuyên (nay là xã Đại Thắng, huyện Đại Lộc). Tú Quỳ xuất thân trong một gia đình có ông nội, cha và chú đều đỗ Tú tài. Thuở nhỏ Tú Quỳ theo học với cụ Tú Sáu tức cụ Tú Trần Thế Thận ở Phi Phú, Gò Nổi, Điện Bàn. Năm 19 tuổi ông thi đỗ Tú tài, sau đó thi tiếp nhưng cũng chỉ đỗ Tú tài. Ông về quê vui với việc dạy trẻ và dùng văn chương bày tỏ lòng yêu quê hương đất nước, yêu nông dân nghèo, đả kích những thói hư tật xấu của xã hội.

Ông qua đời tại quê nhà ngày 6.3 năm Bính Dần (17.5.1926), hưởng thọ 98 tuổi.

 

Cẩn Họa:

 

CẢM TƯỞNG

 

Cụ tú Huỳnh Quỳ lại mượn tre

Giễu quân tử ngụy sống chua lè

Dân lành, khổ hải chờ trôi sóng

Bọn nhũng, Thần Phù chạy sắm ghe

Thối hoắc thanh danh còn hĩnh mặt

Hôi rình rác rưởi mãi lềnh khe

Thời nay phẩm giá thua tiền bạc

Xã hội chi mô tệ quá hè !

Lý Đức Quỳnh

   21/3/2023

GIẢ DANH

 

Cùng họ mà sao trúc khác tre ?

Đây thì quân tử, nọ chua lè

Thân non chẻ lạt đan nia thúng

Quá lứa làm kèo lợp nóc ghe

Rễ bám ăn luồn hư hại đất

Thân trôi úng nước bốc mùi khe

Lòng không tâm rỗng mơ danh vọng

Để bị đời chê tệ thế hè !!!

Kiều Mộng Hà

March21st2023

 

VỮNG THÂN TRE

 

Vườn thu dào dạt gió ru tre,

Ẽo vẹo xanh khoe sắc lóe lè.

Thân vững vẫn đưa lên chống bão,

Dáng thon luôn giúp kéo thuyền ghe.

Rễ trông xấu xí chui bùn đất,

Mình dẻo bền che chắn núi khe.

Quân tử vốn đồn vang đối trí,

Mãi không e sợ nắng khô hè.

HỒ NGUYỄN

  (22-3-2023)

 

TỘI CÂY TRE

 

Mảnh mai cao ốm tội cây tre

Bão tố nắng mưa đâu sợ lè

Che mát quanh vườn mùa nắng táp

Đông về nước ngập bện làm ghe

Thanh nhân quân tử chìu lam lũ

Rách sạch đói thơm đời chẳng khe

Mọi bữa cơm rau tôn sỉ diện

Không ham vật chất xấu mang hè …

  Yên Hà

 22/3/2023

 

LŨY TRE XANH

 

Nhà nông cố lý lũy xanh tre

Chắc nuội gốc cây, mắt lưỡi lè

Gió thổi, mưa dầm, khom cúi trót (1)

Rìu qua, lũ quét, uốn cong ghe

Tùm lum rễ chỗi, xinh măng mụt

Nồng nặc thân ngâm thối nước khe

Mượn tiếng chính nhân quân tử dỏm

Mãng tham trục lợi háo danh hè…! (?)

MAI XUÂN THANH

    March 22, 2023

(1) cúi trót : cúi đầu

Cái trót : cái đầu

“Ăn cơm cúi trót, đội nóp la làng” (nóp: cái thúng của ngư phủ)

Ăn thì cúi đầu lo ăn

Đội thúng nặng lại la to để có người giúp đỡ cho…!

 

VỊNH CÂY TRE

 

Cây lớn cao xanh dịu quặt tre,

Có lòng dạ thẳng khó thè lè.

Còng lưng đón gió không hề gãy

Cứng dạ cười mưa chẳng khắt khe.

Che chở quanh làng lo kẻ trộm,

Cản ngăn kè nước giữ thân ghe.

Còn nhiều công dụng cho đời nữa,

Cũng xứng danh thơm quân tử hè !

Liêu Xuyên

 

THÂN CÂY TRE

 

Tầm vông vạt nhọn mầy đây tre

Giặc sợ bẫy chông kéo lưỡi lè

Kháng chiến tay vun trên đất mẹ

Quê làng nhẹ gánh dưới xuồng ghe

Sườn nhà mái lá dây thừng buộc

Hữu dụng trăm điều khắp rãnh khe

Ruột rỗng không ngờ lại cứng cựa

Anh hùng ai bão chẳng tin hè...

Hải Rừng

22/3/2023

 

CÂY TRE

 

Vương mình lắm đốt rỗng tâm tre,

Mảnh khảnh vút cao vỏ lục lè.

Đưa đẩy oặt oằn khom cánh gió,

Đứng ngay thông dụng...kết mui ghe.

Lỏi luồn rễ lẻn soi mòn đất,

Thân dẽo sống dai ngại chi khe.

Cứng rắn sớ suôn chia mặt lóng,

Đời nêu quân tử đúng chăng...hè?.

Song Linh

23-03-2023

HỌ HÀNG TRE.

 

Xưa nay làng xóm vốn cần Tre

Đồng hạn khô khan, nắng chói lè

Trưa nóng, rùng mình, đò cạn nước

Chiều hanh, tránh nắng, khách chờ ghe

Đầu thôn, cuối bến, cây thay lọng

Đường dốc, ven sông, suối nhớ khe

Kẽo kẹt Lồ Ô hay Nứa vậy

Thưa không, xào xạc Trúc sau hè ...

Rancho Palos Verdes  23 - 3 - 2023.

 CAO MỴ NHÂN

 

VỊNH CÂY TRE

 

Biểu tượng quê hương ảnh khóm tre

Màu xanh hy vọng đẹp lè lè (*)

Khác quân tử trúc nhưng không hiếm (*)

Kém trượng phu tòng cũng có ghe (*)

Nhìn lắm công phu, gần ruộng lúa

Ngắm bao tình tứ, cạnh bờ khe

Vững bền thẳng thắn qua năm tháng

Mãi hứng mưa thu tắm nắng hè.

(Phan Thượng Hải)

        3/23/23

(*) Chú thích:

         Ghe = nhiều.  Lè lè = thuần một tính chất, một màu sắc được thể hiện ở mức độ rất cao, rất rõ ràng. {VN Đại Từ Điển}.

         Từ câu "Trúc xưng (danh) quân tử, Tòng hiệu trượng phu".

Từ câu này, ông Thủ Khoa Huân có 2 câu thơ trong bài thơ "Mang Gông" trước khi ra pháp trường bị Pháp xử tử:

         Oằn oại đôi vai quân tử trúc

         Long lay một cổ trượng phu tòng

 

VỊNH TRÚC

 

Gọi trúc nhưng mà vẫn giống tre ,

Dù bao nhiêu tuổi vẫn xanh lè .

Vỏ xanh đan bện làm nên rổ ,

Thân trắng kết thành thúng với ghe .

Gió trúc mát lòng quân tử chính , (*)

Cành tre soi bóng nước giòng khe .

Dầm mưa giãi nắng lòng không đổi ,

Bóng trúc nghiêng nghiêng vệt nắng hè .

NHT

(*) Chính quân tử , khác với ngụy quân tử .

 

BẠN CÙNG TRE

 

Dân mình thuở trước bạn cùng tre

Cụ Tú chơi ngang giọng chát lè

Những lúc rường, mè, nia, thúng, sõng

Bao thời trụ, cột, rổ, nong, ghe

Đằng Giang bến nọ dày thân cọc

Khắp Lũy Thầy kia chặn kín khe

Cũng bởi đời sau phò ngoại tộc

Danh nhơ sử sách phải không hè.!?

Chu Hà

 

TOÀ THÁNH TÂY NINH TẠM CẤT BẰNG TRE.

       " 1926 - 1933".

 

Khi Xưa Tòa Thánh cất bằng tre,

Chót vót Đài cao chiếu sáng lè.

Thân thẳng Tre già nên cứng chắc,

Dựng Lầu Chuông,Trống đẹp như khoe.

CAO ĐÀI Khai mở nên xây tạṃ.

Cắt xã thân Tre tận suối khe...

Đòn,cột,mè rui.sườn mái lợp...

Thật là vinh diệu kiếp Tre hè...

Mỹ Nga,

  23/03/2023 ÂL, 02/03/Quý Mão

 

MÁI CHÈO TRONG SÔNG RẠCH

 

Ven bờ sông rạch mấy hàng tre

Xóm lá xanh xanh rực sáng lè

Lóm đóm hoa rừng che áng mặt

Lào rào sào chống cúi chèo ghe

Con đò lướt sóng đưa du khách

Chim chốc đón chào ghé bến khe

Bình bát, rong rêu, giăng tứ phía

Lái đò nghiêng nón lúc trưa hè

Trần Đông Thành

VỊNH CÂY TRE

 

Sức mạnh dẻo bền đã có Tre

Thân cao nào chịu thấp tè lè

Cao nguyên trai bản làm cung nỏ

Duyên hải bạn chài chế thúng ghe

Lắm kẻ ôm cần, câu cạnh suối

Nhiều người nôm cá, lội quanh khe

Hiền nhân quân tử ai mà chẳng

Biết đến Quốc Huy* nước Việt...hè !( nè )

DUY ANH

* Tre là biểu tượng trong Quốc Huy của
nền Đệ Nhứt Cộng Hòa Việt Nam .

CÂY TRE

 

To hơn khóm trúc, đó bờ tre

Vẫy gió vờn trăng cũng lập lòe!

Yên phận ao làng quen nắng gắt

Hóa thân mái lá hợp mưa ghe

Măng ra tới tấp nên chèn đất

Lá rụng vô chừng tự bít khe

Chẳng khác cây hoang và cỏ dại

Thấp hèn chịu vậy, sánh chi hè?

(Phan Kim Thành)

       3/24/23

THƯƠNG QUÁ TRE XANH!

 

Bao bọc quanh làng có luỹ tre,

Lá xanh nhọn hoắt lưỡi thè lè.

Thăm chồng? Cho mượn làm quang gánh,

Vượt biển? Xả thân giặm chiếc ghe.

Quyết chống quân thù xâm lấn đất,

Không cho nước lũ lở bờ khe.

Cuồng phong chẳng sợ xô cho gẫy,

Ẻo lả khôn ngoan thương quá hè! (1)

Đô Quang Vinh

    26-3-2023

(1) Dưới mắt của người Tây Phương, như ông Pujarniscle,một giáo sư người Pháp đã nhận định: “Đây không phải là sự cương-quyết của cây sến đứng đầu bão-táp, mà là của cây sậy hay đúng hơn của cây tre rất ẻo-lả nhưng rất cứng-rắn, mà người Việt-Nam gọi là khôn-ngoan, có lẽ bởi chưng cây tre ngã xuống mà không gẫy, điều này trước tầm mắt họ là sự khôn-ngoan tột-độ" (M. Pujarniscle, cité dans Méditation sur l’histoire du Vietnam par Phạm-Quỳnh (Franc-Asie No 59 pages 1089-1090).

XỨNG DANH TRE

 

Sum cành vững cội tiếng bờ tre

Chằng chịt đầy gai nhọn hoắt lè

Bão giáng ì ầm nào bật gốc

Sóng nhồi tá lả hề chi ghe

Uy thần chiến lũy ghìm chân giặc

Tiếng dội hào chông giữ tuyến khe

Tố dập oằn cong nào chịu khuất

Càng đâu nỡ quỵ …xứng không hè …

Mai Vân-VTT,

     30/3/23.