TRÒ CHƠI XƯỚNG HỌA -Thơ Nhất Hùng và Thơ Họa + VÀI CẢM NGHĨ VỀ THƠ XƯỚNG HỌA- Lý Đức Quỳnh

TRÒ CHƠI XƯỚNG HỌA

 

xướng họa trò chơi của khách thơ

văn chương tính toán tựa đi cờ

nương vần ngẫm chữ liền phun ngọc

dựa ý suy câu vội nhả tơ

gặp tử vận đôi khi ngắc ngoải

đụng nan đối lắm lúc bơ phờ

có phen ngỡ bí toan buông bút

thánh nhập lại thông cũng chẳng ngờ

nhất hùng

Thơ Họa:

 

CUỘC THƠ, CUỘC CỜ

 

Vui cùng xướng họa, cuộc chơi thơ

Chữ giống kỳ nhân giải thế cờ

Niêm, đối vững vàng xe bố trận

Trắc, bằng êm ái pháo giăng tơ

Đề khai mở nước, lòng yên ổn

Kết nhập vào cung, trí mệt phờ

Tướng chiếu lùng bùng như tử vận

Đôi khi gỡ bí, thật không ngờ

Lý Đức Quỳnh

  17/10/2024

BỖNG

 

Về già vui mắt ngắm trang thơ

Thấy bảng lung linh bụng mở cờ

Gắn máy lên hình nâng phím chữ

Gom vần kết nghĩa nối đường tơ

Khó suy ra vận dài nan giải

Chẳng ghép suôn câu vắn "mệt phờ"

Bỗng chốc từ đâu tràn ngập đến

Lời tuôn như suối mấy ai ngờ!

2024-10-17

   Võ Ngô

 

TẬP LÀM THƠ

 

Vui vầy giải trí tập tành thơ

Vốn vẫn còn non tẻ ngọn cờ

Vướng vận xa nguồn không trỗi cở

Vươn từ cách mộng mãi rời tơ

Vòng vo nghĩa chuyển còn vô cớ

Vắng vẻ tình se cũng mệt phờ

Vọng ước hòa giao ngời những thuở

Văn từ đẹp đẽ thắm trời mơ…

Đức Hạnh

18 10 1024

 

THÚ CHƠI THƠ ĐƯỜNG LUẬT

 

Đường thi thách đố kẻ chơi thơ

Vắt óc suy tư hệt đánh cờ

Bằng trắc đan xen dường lượn sóng

Nghĩa từ hòa quyện tựa ươm tơ

Câu vần trang trọng làm mê mẩn

Niêm luật khắt khe khiến mệt phờ

Những lúc nảy ra vài ý mới

Niềm vui choáng ngợp đến không ngờ.

  Sông Thu

( 18/10/2024 )

 

CỜ TRÍ.

 

Trăng vào cửa sổ,lại làm thơ

Tri kỷ vờn nhau những ván cờ

Hạ thủ bất hoàn,quân lập thế

Cao cơ hoán vượt,kế giăng tơ

Thú chơi lành mạnh,vui thư giãn

Sở thích nhẹ nhàng hết mệt phờ

Lắm lúc lơ là,người chiếu bí

Đôi khi tinh tỏ,tướng..... khôn ngờ!

     LAN.

(18/10/2024).

 

HỌA THƠ PHIỀN TOÁI

 

1- Tìm vui đáp trả với nàng thơ,

Sai đúng xem như một cuộc cờ.

Xướng đúng được khen như nhả ngọc,

Họa sai bị trách nhạt te tơ.

Dệt bằng lắm lúc buông tay rủ,

Kéo trắc đôi khi nhói mắt phờ.

Tại thích mới còn bên kết bạn,

Trò chơi phiền phức có ai ngờ!

                       *

Tìm nhàn nên mới đến bên thơ.

 

2- Xướng họa theo lần hết thích thơ,

Tranh đua như thể đánh đua cờ.

Nhóm theo nhóm phá te tua áng,

Đám trách đám mừng xé nát tơ.

Vần điệu lụi dần hiu dáng nhạt,

Trắc bằng chui trốn héo câu phờ.

Tuổi già muốn kiếm an vui chốn,

Cuối cuộc tim xao xuyến khó ngờ.

                         *

Còn gì thích thú kéo bên thơ?

HỒ NGUYỄN

 (18-10-2024)

 

GAME SẮP CHỮ

 

Thiệt là đồng ý chuyện mần thơ

Cũng giống chơi game chữ , quánh cờ

Thế thắng , đưa quân sâu đất giặc

Nước ra , siết địch giữa vòng tơ

Đối xuôi lắm lúc hồn phơi phới

Vận kẹt nhiều khi mặt đứ phờ

Thử phải , trái , lên rồi lại xuống

Ráp vô ngay chỗ sướng không ngờ .

LHN

 

THÍCH THÚ

 

Thích thú thi văn ý nhả thơ

Cũng môn từa tựa ván chơi cờ

Chữ vần bằng trắc xem nhiều món

Luật lệ âm từ dệt lưới tơ

Có lúc trầm ngâm ngồi suy nghĩ

Đôi khi bạn quở mặt thêm phờ

Lắm phen may mắn trơn ngòi bút

Mười phút nghe hay quá chẳng ngờ ..

  Yên Hà

18/10/2024

 

THỬ HỌA THƠ

 

Nhất định hôm này thử họa thơ

Bày niêm trải luật gắng ra cờ

Gieo liền mấy nghĩa lằng nhằng nhợ

Đọc kỹ dăm vần rối rắm tơ

Ý chọn đồng thanh hoài bỡ ngỡ

Từ ghi khắc lục mãi lờ phờ!

Thôi đành bỏ cuộc nào nhung nhớ!

Bạn hiểu dùm cho chả bất ngờ!

 Như Thu

10/18/2024

 

ĐỆ NHẤT PHONG LƯU

 

Đệ nhất phong lưu xướng/hoạ thơ

Tuy không cao thấp như chơi cờ

Ngôn từ thanh nhã thêm hoa gấm

Niêm luật hài hoà tựa  dệt tơ

Bảy chữ tám câu cùng vế đối

Nhất-tam… nhị-tứ…tóc râu phờ (*)

Ba năm chỉ viết hai câu nhập (**)

Giã Đảo thi nhân thật khó ngờ

Kiều Mộng Hà

 Oct.18.2024

(*) Nhất-tam-ngũ bất luật

     Nhị-tứ-lục phân minh

(**)Nhị cú tam niên đắc

Nhất ngâm song lệ lưu

 

THÍCH THƠ.

 

Chẳng thích văn mà lại thích thơ

Yêu thơ Xướng họa như chơi cờ

Gieo vần bằng trắc sao cho chuẩn

Trang luận phá thừa rối rắm tơ

Đối vế đối từ trao vận khó

Thơ Đường Tứ tuyệt khiến bơ phờ

Liên hoàn khoán thủ thêm song điệp

Không khéo lạc đề lạc ý thơ...

Mỹ Nga

   18/10/2024 ÂL,16/09/Giáp Thìn.

 

CHƠI THƠ

 

Đồng điệu tương giao sáng tác thơ

Văn chương đất nước mặc màu cờ

Thơ đường xướng họa đời tiên tổ

Chữ nghĩa đan nhau nhện dệt tơ

Đúng cách niêm vần thông trắc trở

Sai điều quy định ngặt tâm phờ

Thú vui tao nhã vậy mà khó

Nguồn hứng tìm đâu chỉ bất ngờ…

 Hải Rừng

19/10/2024

 

ĐƯỜNG THI XƯỚNG HỌA

 

Đường Thi đối, luật, khách yêu thơ

Chữ nghĩa, thất ngôn tựa cuộc cờ

Chọn ý gieo vần châu nhả ngọc

Lựa lời bát cú kén ươm tơ

Em ngờ tử vận câu không hợp

Họ ngỡ vô năng mắt phạc phờ

Bí lối nhiều phen buông bỏ bút

Hồn thơ lai láng mấy ai ngờ…!

     MAI XUÂN THANH

Silicone Valley 10/18/2024

 

HỌC THƠ ĐƯỜNG LUẬT

 

Giải trí chơi trò xướng họa thơ

Vần niêm luật lệ tính như cờ

Đồng Âm nặn nát tìm rào chữ

Ngũ Độ khơi nhàu kiếm rối tơ

Hạc Tất xem đà sai chẳng thể

Phong Yêu ngó lại vấp không ngờ

Dùng đầu vận dụng đêm yên tĩnh

Thỏa mãn bài thi óc não phờ

       Minh Thúy Thành Nội

Tháng 10/18/2024

 

HỌA THƠ

 

Cảm tạ bạn hiền đã họa thơ

Giao tình đấu trí tựa chơi cờ

Vui lòng ứng đối lời châu ngọc

Đẹp dạ tương âm nghĩa tóc tơ

Đồng vận lão thành khi gối lỏng

Nương vần lão luyện lúc râu phờ

Hứa xin đáp họa thơ kỳ tới

Thông lệ Đường thi bạn chớ ngờ.

(Phan Thượng Hải)

       10/19/24   

 

XƯỚNG HỌA

 

Cũng nhờ xướng họa biết đường thơ

Độc lạ hay hơn mấy cuộc cờ

Niêm luật rõ ràng vầy mới đúng

Đối vần cứng nhắc đó non tơ

Gặp đề dễ thở vui là chính

Gặp vận khó nương rối hóa phờ

Trận bút trường văn đầy thú vị

Đôi phen nếm trải hết nghi ngờ.

(Phan Kim Thành)

     10/19/24 

 

ĐẾN BẤT NGỜ ,

 

Gặp áng thơ hay muốn hoạ thơ

Đường đi nước bước hệt như cờ …

Khi ngang lúc dọc như tung chưởng

Hoặc xuống rồi lên tựa dệt tơ ,

Có những chặp bần thần lúng túng

Lại nhiều bận bối rối xơ phờ

Mấy lần nản chí ,đêm thao thức

Kết cục sẻ suông đến bất ngờ !

PHƯỢNG HỒNG

 

BƯỚC ĐẦU THƠ ĐƯỜNG

 

Bạn hữu ân cần mời họa thơ

Duyên đâu đưa tới  thật tình cờ

Thơ Đường luật lệ xem qua sách

Thực thể kén tằm chửa dệt tơ

Lúc trẻ vi vu chưa tỉnh mộng

Khi già lính quýnh trí lu phờ

Mấy lần chủ bút khuyên nên sửa

Có biết sai đâu …thiệt bất ngờ …

THIÊN LÝ

 

THÚ VUI TUỔI GIÀ

 

Tuổi già lại thích tập làm thơ

Họa được dăm câu bụng mở cờ

Đối thả đôi khi không trọn vẹn

Vận đưa lắm lúc chẳng vương tơ

Niêm vần luật định tuy hơi khó

Ý tứ văn phong mới  phạc phờ

Mấy bận bí từ ngồi cắn bút

Bổng nhiên chữ hiện nỏ ai ngờ

Hưng Quốc

     Texas 10-19-2024

 

HỌC ĐÒI XƯỚNG HỌA

 

Mệt quá học đòi xướng họa thơ

Trắc bằng rắc rối tựa bàn cờ

Loay hoay ráp chữ mê hồn trận

Lẩn thẩn tìm câu gỡ mối tơ

Niêm luật vò đầu coi thấy mệt

Đối vần nát óc nghĩ mà phờ

Cũng là một thú vui ngày tháng

Viết được Đường thi thật chẳng ngờ

Toàn Như

 

LÀM THƠ, HOẠ THƠ

 

Lỡ sinh cái tính thích làm thơ

Bận bịu nghĩ suy tựa đánh cờ

Lúc giữa bữa ăn ngồi đực mặt

Khi đang cuộc rượu thả dòng tơ

Tìm vần bao dịp trông thờ thẫn

Ráng đối lắm phen ngó mệt phờ

Xướng hoạ bạn mời vui nhập cuộc

Ý hay bỗng tới khó mà ngờ

Ngày 20 tháng 10 năm 2024.

Vũ Linh Huy

 

BÊN LỀ CUỘC XƯỚNG HOẠ THƠ .

 

Xướng thì ưu thế của nhà thơ

Còn hoạ xem ra tựa đánh cờ

Đang lúc quân đi như chẻ tóc

Gặp thời tướng chiếu tựa se tơ

Mới hay tri kỷ thường thân thiết

Hoặc giả đồng môn thích phỉnh phờ

Thành ngó trò chơi vừa kết thúc

Bao lời thi khách lạ không ngờ ...

Utah  20 - 10 - 2024

CAO MỴ NHÂN

 

BỊP BỢM

 

Tuyên truyền dối gạt kẻ ngây thơ:

Chúng tới xua ra phất vẫy cờ.

Kể chuyện trong nhà từng kẽ tóc,

Moi tình ngoài ngõ mọi chân tơ,

Kê khai lý lịch đâm ngơ ngẩn,

Cật vấn bao đời hóa mệt phờ.

Xảo kế lưu manh trò quỷ quyệt,

Dẫn người vào bẫy có đâu ngờ!

Đỗ Quang Vinh

   21-10-2024

 

TRÒ CHƠI CÂN NÃO

 

Hợp ý ta đồng bạn lão thơ

Cùng nhau họa xướng tựa chơi cờ

Chăm tìm nghĩa ý ngời so lụa

Ráng chọn câu từ mướt tựa tơ

Luyện trí tôi vần thời há dễ

Hành văn tránh lỗi cũng hơi phờ 

Trừ khi bổng chốc dâng nguồn cảm

Thi tứ đà suôn sẻ bất ngờ… 

Mai Vân-VTT

    22/10/24

 

***

Vài Cảm Nghĩ về Thơ Xướng Họa

Khi nói đến thơ Xướng - Họa, mọi người liền nghĩ đến thể thơ Thất Ngôn Bát Cú Đường luật, mặc dù ngày nay đã mở rộng đến một vài thể thơ khác.

Thơ X-H (Xướng – Họa) hiện hữu như một phương tiện, để thỏa mãn nhiều mục đích mà người làm thơ muốn đạt đến. Đọc văn học sử, tiền nhân cũng đã đưa thơ X–H vào những trận “bút chiến”. Ngày nay, thơ X-H như một điều kiện để những người yêu thơ Đường và thích làm thơ Đường luật đến gần nhau hơn. Điều chính yếu vẫn là vui, cũng có thể được kèm theo vài dự tính. Ngoài ra, nhập cuộc xướng họa giúp cho thơ được tương tác. Không những tâm tư tình cảm được lan tỏa, mà những điều quan tâm đến cuộc sống, đến quê hương đất nước, đến những vấn đề của thế giới cũng dễ dàng được chia sẻ.

Thơ Đường luật là thể luật về mặt hình thức, cấu trúc của một thể loại thơ. Nó bao hàm luật bằng trắc, niêm, đối và bố cục chặt chẽ: đề, thực, luận, kết. Tự thân thơ Đường Luật đã khó cho người viết vì những điều luật ràng buộc. Nhưng khi vào xướng họa, là hòa nhập một cuộc chơi, mà cuộc chơi nào cũng có những quy tắc riêng, điều tiết để cùng đạt mục đích chung.

Những quy định khi thực hiện một bài họa gây ra một vài khó khăn cho người viết. Nhưng chính những khó khăn phải vượt qua lại giúp cho người viết cảm thấy vui hơn khi bài họa đã hoàn mãn.

Thơ họa, nó giống như một bài thơ “hạn vận”, nhưng lại khó hơn, bị chi phối bởi quy định “không lặp lại từ áp vận của bài xướng”. Nó giống như một cách thế giúp cho người họa thơ rèn luyện kỹ năng tìm kiếm những từ phù hợp, cùng với lối diễn đạt linh hoạt, sinh động.

Cuộc chơi thơ X-H, cũng thật dày công và khổ trí. Phải vượt qua cuộc chơi xếp chữ, thổi hồn vào con chữ, giúp cho những cái xác chữ sống dậy hóa thành một bài thơ.

Người là hoa của đất, thơ là hoa của người, hoa nào cũng có hương sắc, mỗi loài hoa một mùi hương.

Tất nhiên, mọi hiện tượng luôn có hai mặt. Chơi thơ X-H có rất nhiều lợi ích, nhưng trong xướng họa cũng tiềm ẩn những nguy cơ làm tha hóa tự thân và các mối quan hệ nhân quần xã hội.

Với thơ Đường luật ngày nay, có thể ví như cái bình cổ chứa rượu mới. Cái bình cổ, giá trị được khẳng định qua thời gian tồn tại và phổ biến. “Rượu mới” dù được pha chế theo hệ thẩm mỹ nào, hương vị cũng phải thể hiện tính đặc trưng, làm nên cốt cách của người làm thơ.

Trong một cuộc chơi có nhiều người tham gia, sự hoàn hảo luôn là niềm mơ ước. (Trích từ một lời tựa)

Lý Đức Quỳnh 

  (11/11/2023)