THU THA HƯƠNG

CẢNH THU QUÊ !

 (Ngũ Độ Thanh-Bát Vỹ Đồng Âm)

 Giã buổi chiều tan chạnh chốn này

Thân cò vội vã níu tàn phai

 Đìu hiu bến ngậm làn sương tải

 Quạnh quẽ sông cầm dải khói bay

 Não nuột mưa lùa Cha khắc khoải

Trầm ngâm bão quất Mẹ u hoài

Tơi bời dội xuống dầm tang hải

Rã rượi thu trùm cảnh trắng tay

                    Lê Đăng Mành

Bài họa:

THU THA HƯƠNG

(Ngũ độ thanh-Bát vỹ đồng âm)

Mù giăng đã quạnh ở nơi này

Để rụng âm thầm những úa phai

Lặng lẽ tầng không màn tối trải

Ơ thờ ngọn núi đỉnh chiều bay

Thương về tuổi mẹ,niềm ngang trái

Chạnh với lòng cha,nỗi cảm hoài

Nửa bóng trăng gầy thu nhạt mãi

Nghe từng vụn vỡ thoát tầm tay !

                      Lý Đức Quỳnh

ÂM THẦM
Đêm về lạnh lẽo buốt phương này
Mãi đợi người xa ủ sắc phai
Mây cuộn vườn mơ hồn khắc khoải
Sương lan ngõ mộng lá sầu bay
Thương về nẻo cũ lòng tê tái
Mãi nhớ tình xưa dạ cảm hoài
Bể rộng sông dài bao kiếp trãi
Âm thầm một mãnh cứ trơ tay
          GM.Nguyễn Đình Diệm

*Những bài thơ Đường của những người làm thơ nghiệp dư như Quỳnh thường khó hay.Bởi phải thỏa mãn nhiều đòi hỏi khắt khe của luật lệ.Nhiều khi ngồi gọt tỉa cho vừa khuôn,rồi đọc lại chỉ còn cái xác thơ,mà hồn thơ thì đã phiêu diêu tận phương nào.

Ngũ Độ Thanh cũng luật đường,nhưng độ khó của nó càng tăng thêm.Trong một câu thơ,không được dùng từ có thanh trắc trùng lặp(4 thanh:sắc,nặng,hỏi,ngã),thanh bằng có 2 thanh,không được để hai thanh giống nhau liền kề nhau.Xin được lấy 1 câu để minh họa:

Nửa bóng trăng gầy thu nhạt mãi

Các thanh trắc:nửa,bóng,nhạt,mãi,không có từ nào trùng thanh

Các thanh bằng:trăng,gầy,thu,không có 2 thanh liền kề giống nhau

Trong một bài thơ,tất yếu,phải có nhạc điệu và hình ảnh.Ngũ Độ Thanh nhằm tối ưu hóa về mặt nhạc tính,nên muốn đạt được tối đa những cung bậc âm thanh trong một câu thơ.Tất nhiên,trước khi là Ngũ Độ Thanh,đã luật Đường rồi.Trong Đường Luật,cũng đã đưa ra nhiều lỗi để người viết tránh phạm phải.Chung quy,nhằm hiệu chỉnh tiết điệu thơ và cấu trúc câu không rơi vào sự trùng lắp đơn điệu.Ngoài ra NĐT chỉ dùng chính luật,không du di ở chữ thứ nhất,thứ ba và thứ năm trong câu.Trong bài thơ Đường bình thường khác,không bắt buộc phải giữ đúng luật bằng trắc ở "nhất tam ngũ..."chỉ cần,khi đọc lên mà không cảm thấy bị trúc trắc là được,nếu không suôn tức là đã rơi vào lỗi khó đọc (khổ độc).

Bài thơ trên vừa kết hợp NĐT với Bát Vỹ Đồng Âm,tức là cuối cả 8 câu chỉ phải theo cùng âm.Càng giới hạn càng tăng thêm độ khó.Xướng họa là một lối chơi thơ,càng khó càng thú vị,càng thử thách càng rèn luyện kỹ năng thêm linh hoạt.Có thể ví với niềm vui của các nghệ nhân bonsai và người chơi bonsai trong một khuôn viên hẹp,chỉ cần cái chậu kiểng nho nhỏ ngắm nhìn,nhưng niềm vui vẫn đến mỗi ngày.Khi điều kiện để có một vườn cảnh chỉ là mơ ước.

Một chút dông dài,không nhằm tìm sự cảm thông với những khổ công cho một niềm vui đạm bạc,khi ngoài kia mây gió là của trời.....

Kính chúc quý anh chị và bạn hữu trong mùa Vu Lan trọn lòng hiếu kính !