Chủ Nhật, 1 tháng 12, 2013

Cảm nhận Huỳnh Xuân Sơn với bài Góc Quê của Quỳnh

   http://tho.com.vn/b%C3%A0i_vi%E1%BA%BFt/hu%E1%BB%B3nh_xu%C3%A2n_s%C6%A1n_v%E1%BB%9Bi_c%E1%BA%A3m_nh%E1%BA%ADn_b%C3%A0i_th%C6%A1_g%C3%B3c_qu%C3%AA_c%E1%BB%A7a_t%C3%A1c_gi%E1%BA%A3_l%C3%BD_%C4%91%E1%BB%A9c_qu%E1%BB%B3nh/31340                                                         
                                         

                Cảm nhận Huỳnh Xuân Sơn với bài Góc Quê của Quỳnh.

Câu thơ “Nắng Sài Gòn anh đi mà chợt mát. Bởi vì em mặc áo lụa Hà Đông”- (Nguyên Sa). Nhiều người  thuộc và rất nhiều người thích.Áo lụa em mặc mà anh mát, nói lên  vẻ đẹp của lụa tô điểm thêm cho nét đẹp người con gái mặc nó.

Tình cờ tôi đọc được bài thơ của tác giả  Lý Đức Quỳnh, cũng liên quan tới lụa nhưng trước khi có tơ để dệt lụa ,thì phải trồng dâu nuôi tằm , quay tơ, canh cửi mới có lụa.  và muốn biết nơi làm ra nó thì ta hãy về thăm một Góc Quê của anh:

Góc Quê

Khuất lặng sau tre cái cổng làng
Chia khao khát nhớ nỗi thênh thang
Vàng phơi ánh lụa trên nong kén
Biếc lượn triều dâu cuối bãi ngàn
Nắng dệt đường tơ se sợi thắm
Trăng quay canh cửi vọng đêm tàn
Xiêm y hồ hởi ai reo phố
Lủi thủi góc quê những trễ tràng.- (Lý Đức Quỳnh)

Bài thơ được viết theo thể thơ Đường Luật Thất Ngôn Bát Cú. Với những câu từ chắt lọc viết về một làng nghề trồng dâu nuôi tằm dệt lụa.nhưng có lẽ muốn biết về nghề trồng dâu hay về nuôi tằm dệt lụa ta phải vô hai câu đề đã :

Khuất lặng sau tre cái cổng làng
Chia khao khát nhớ nỗi thênh thang

Hai câu đề anh viết, có lẽ ngay cái lúc anh bước về quê trước cổng làng nằm lặng lẽ sau rặng tre xưa, giờ vẫn vậy. làng quê dù có thay đổi đến đâu thì cái cổng làng thiêng liêng ấy chẳng thể dời chỗ.

Nhưng nút thắt cần gỡ là ở câu đề thứ hai :”Chia khao khát nhớ nỗi thênh thang”. Nỗi nhớ có bao nhiêu và nhiều tới mức nào? Sao anh không thể tìm từ diễn tả mà phải chia nó ra vậy? dẫu nỗi nhớ có thênh thang cỡ nào thì trong lòng trong trái tim ta vẫn còn chỗ chất chứa mà! Hai câu đề anh dùng phép đảo từ càng làm cho nỗi nhớ thêm mênh mang, nhưng nhớ gì đây thì ta phải đi tiếp tìm ở trong hai câu thực:

Vàng phơi ánh lụa trên nong kén
Biếc lượn triều dâu cuối bãi ngàn

Ở đây hai câu này với các cặp đối “Vàng phơi” đối với “Biếc lượn” và “ánh lụa” đối với “Triều dâu” . còn “trên” đối với “cuối” và cặp đối cuối cùng “nong kén” đối với “bãi ngàn”. Bốn cặp đối của hai câu thơ thứ 3 và thứ 4 trong thơ Đường luật gọi là hai câu thực này, hòa quyện ý từ với nhau kết thành hai câu thơ tả cảnh sống động và đẹp tuyệt. Bạn hãy xem nhé: Bức tranh Góc Quê có muôn nong kén sắp hàng vàng óng chuẩn bị quay tơ, tơ quay xong được mang ra phơi vàng óng một góc trời .

Đối với cảnh ươm tơ đó. Nhìn xa ngút tầm mắt là bãi dâu màu xanh biếc, gió thổi từng lớp lớp nô đùa trên ngàn dâu lả lướt tạo ra những triều sóng nối tiếp nhau chạy dài đến cuối bãi.

Phong cảnh quê anh đẹp vậy cớ sao nỗi nhớ mênh mang, anh lại phải chia nhỏ ra ngay khi nhìn thấy cổng làng nhỉ. Ta sẽ vào hai câu luận xem may ra có đáp án:

Nắng dệt đường tơ se sợi thắm
Trăng quay canh cửi vọng đêm tàn

Ở hai câu luận này anh dùng các cặp đối “Nắng dệt đường tơ” đối với “trăng quay canh cửi”. và “se sợi thắm” đối với “ vọng đêm tàn”. Các cặp đối kết lại với một nhịp điệu mượt mà như chính khung cảnh mà cặp luận  muốn tả

Quang cảnh làng nhề ươm tơ dệt lụa nổi rõ hơn qua hai câu luận này. Anh dùng biện pháp ẩn dụ dẫn dắt ta vào ban ngày thì, ươm tơ, dệt lụa bằng hình ảnh nắng làm nền. Còn đêm về tiếng canh cửi vọng khắp làng nhiều khi tới tàn đêm bằng hình ảnh Trăng quay khung cửi. Không gian và thời gian cùng khung cảnh đã được tác giả khắc họa rất tài tình và sống động ta thấy rõ làng quê thanh bình với   công việc qua một  ngày đêm rồi mà vẫn chưa thấy tại sao nỗi nhớ mênh mang kia phải chia ra,  mặc dù đã tới hai câu kết:

Xiêm y hồ hởi ai reo phố
Lủi thủi góc quê những trễ tràng.

Giờ thì chẳng cần thắc mắc nữa. đã có câu trả lời. sau hai câu kết đầy tâm trạng và nỗi niềm của anh. Ta mới vỡ ra cái điều mà khiến nỗi nhớ anh phải chia ra kia. Bởi "hồ hởi reo  trên phố" chẳng mấy ai còn dùng tới lụa nữa xã hội phát triển vải vóc công nghiệp ào vào theo. Cuốn phăng đi mất những ánh lụa vàng phơi, những biếc lượn triều dâu và trăng quay canh cửi hay nắng nhuộm đường tơ kia chỉ còn trong nỗi nhớ của anh thôi. Làm sao trái tim đau đáu với quê hương với cuội nguồn như anh mà có chỗ chứa.đành phải chia ra cho vơi bớt. Nhưng nào đã thấy bớt được mà chỉ thấy anh với "lủi thủi góc quê những trễ tràng"

Vâng có lẽ là mới "trễ tràng" thôi anh ạ. Chứ chưa muộn hẳn. Giờ đây nghề chăn tằm dệt lụa đang dần khôi phục trên khắp quê hương từ Tân Châu Long Xuyên tới Vạn Phúc Hà Đông. Duy chỉ có điều các công đoạn quay tơ, dệt lụa, hong tơ sấy lụa, tẩm hấp người ta làm bằng máy thay thế cho thủ công, vì vậy mà tiếng khung cửi lanh canh thâu đêm chẳng còn nghe.  Nhưng chắc chắn sẽ còn một thứ mà đau đáu trong lòng anh, đó là sóng lượn xanh biếc của « triều dâu ». để bù lại một chút cho những hình ảnh và âm thanh sẽ chỉ còn trong nỗi nhớ : .

Ở câu kết cái"lủi thủi",cái"trễ tràng"còn nói lên nỗi đau của người viết khi nhìn thấy cái hình ảnh rất đẹp,rất êm đềm thơ mộng.Nhưng cái"mốc thếch"của quê nghèo vẫn nguyên vẹn,vẫn đóng khung sau cái cổng làng,vẫn im lìm trong góc quê khuất lặng,như đang tụt hậu,như đang bị bỏ quên khi xã hội vận động phát triển,phố xá đông vui rộn ràng hồ hởi,còn người quê vẫn mãi lủi thủi quẩn quanh trong nhịp điệu lỗi thời lạc hậu,tẻ nhạt.Hoàn cảnh và điều kiện như đang chôn chân,nhốt cuộc đời họ trong mỏi mòn,trong khát khao mà chẳng thể nào vượt thoát được......

Góc Quê của tác giả Lý Đức Quỳnh là như vậy đó ư?  Góc quê là hoài niệm, là trở trăn, là hình ảnh sẽ theo anh mãi mãi tới bất cứ nơi nào mà anh đến!

Sài Gòn 25/11/2013

Huỳnh Xuân Sơn

*Xin cảm ơn bạn Huỳnh Xuân Sơn đã cảm nhận bài thơ GÓC QUÊ của Quỳnh !

54 nhận xét :

  1. Út ghé thăm anh Hai được lượm tem vàng hihi
    Chủ nhật nhiều niềm vui anh hai nhé

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Tặng tem vàng cho UT nha ! Tuần mới nhiều vui em gái nhé !

      Xóa
  2. Lụa em dệt nắng tơ vàng
    Lụa em dệt ánh trăng thanh trong ngần

    Em không biết bình thơ, chỉ đọc và thấm thôi. Chúc anh ngày chủ nhật đầm ấm yên vui !

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Lụa là gió lộng niềm khuâng
      Để xao xuyến luyến bước chân ngõ về !

      Em bình thơ rất hay đó chứ,hôm nào bình thơ anh làm quà nhé ! Chúc vui !

      Xóa
  3. Gửi cho ngoài này ít nắng nhé, rét lắm!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Vâng,mình sẽ gửi về Bắc và Lạng Sơn quê bạn nhé !

      Xóa
  4. Góc quê ngày ấy xa rồi
    Tay quay khung cửi tay ngồi đưa thoi
    " Góc quê "của anh Quỳnh thật đẹp và làm say mê người đọc qua bài bình thơ của bạn HXS .
    NB Chúc anh chủ nhật vui nghen

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Góc quê ngày ấy bây giờ
      Vẫn còn sau rặng khuất mờ tre xanh...
      Cảm ơn NB đã thăm và chia sẻ.Chúc an vui em nhé !

      Xóa
  5. Nhớ về một Góc quê xưa
    Tay em dệt lụa ươm tơ hong vàng
    Tràn về nỗi nhớ mênh mang
    Em ngồi dưới ánh trăng vàng quay tơ

    Cảm nhận Góc quê của Quỳnh thật mượt mà ,sinh động .Chia sẻ cùng em vài dòng đồng cảm dù chị chưa được nhìn thấy trên thực tế .
    Chúc Quỳnh cùng gia đình tháng 12 tốt lành nhé .

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Quê xưa một góc xa mờ
      Mẹ già em gái quay tơ lũi lầm
      Quẩn quanh mòn lối trăm năm
      Bãi dâu còn đó kiếp tằm quằn đau....

      Cảm ơn chị đã đồng cảm chia sẻ.Chúc tuần mới nhiều an vui chị nhé !

      Xóa
  6. Bạn Xuân Sơn thật giỏi. Ngựa đọc thơ của anh Quỳnh bao giờ cũng đọc đến lần thứ 2 thứ 3 mới hiểu được ý tác giả. Đọc bài bình của Xuân Sơn, Em thấy bài thơ hay hơn về nhiều khía cạnh mà em chưa thấy hết. Chúc mừng anh !

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Trước hết xin phép chị Ngựa cho em được định danh lại xưng hô chị nhé !
      Cảm ơn những chia sẻ của chị!Cho em được thay mặt XS cảm ơn lời ngợi khen của chị!Chúc chị bình an,nhiều sức khỏe !

      Xóa
  7. THơ hay và cảm nhận của bạn XS cũng thật sâu sắc. Lá chúc cả nhà thơ và nhà phê bình thật nhiều sức khỏe và luôn vui, HP

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Rất vui có được sự đồng cảm và chia sẻ của Lá ! Chúc tuần mới hạnh phúc và thành công nhé !

      Xóa
  8. Bài thơ của anh là một bức tranh tả cảnh thôn quê thành bình,với nghề trồng dâu nuôi tằm.Rất hay cộng với lời bình thật tuyệt .Cảm ơn nhà phê bình XS và tác giả LQ,cho mọi người được thưởng thức hồi tưởng ký ức xưa

    Áo lụa Hà Đông em gái làng
    Quảng bá xứ người lụa thênh thang
    Phới phới tuổi xuân trên đất bạn
    Áo lụa Hà Đông vẫn hai hàng
    Say xưa biểu diễn trên đường phố
    Trời Tây hồn Việt áo dài mang

    Ở bên đây các hội đoàn thường tổ chức luôn luôn không thể thiếu bóng dáng áo dài biểu tượng hồn QUÊ HƯƠNG A ạ
    L chúc A đêm ngọt ngào A nhé.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Xin cảm ơn lời khen và chia sẻ của Lý nhé !

      Lụa dệt hồn quê cùng năm tháng
      Dáng duyên chiếc áo thướt tha dài
      Sắc màu dân tộc luôn tươi mới
      Truyền thống cha ông chẳng một mai....

      Rất vui với tấm lòng của những người con xa xứ vẫn hướng về quê hương nguồn cội !
      Chúc an lành,hạnh phúc và may may mắn em nhé !

      Xóa
  9. Sang thăm anh đọc bài thơ hay
    Quyện vào trong đó lời bình say lòng người (~_~)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Bài thơ cơm gạo với men cay
      Rượu nồng nhờ bởi bàn tay người bình !

      Xóa
  10. Chúc mừng anh đã có bài thơ hay để bạn đọc có lời bình càng say đọng lòng người, chúc anh tuần mới thật vui, thành đạt trong cuộc sống anh nhé ! (~_~)

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn BD !Một chút lòng với quê xa và một chút lời bày tỏ.
      Chúc BD tuần mới công tác tốt nhé !

      Xóa
  11. Tình yêu với thơ ca của các anh đầy ắp trên những con chữ. Niềm đa mê này thật tuyệt vời và bất tận phải không anh trai?

    Khi em đọc bài Góc quê của anh, em nhớ da diết ngôi làng nơi Ba em sinh ra tại Thái bình. Nơi có cây đa đầu làng, có con sông xanh chạy dài bát ngát cánh đồng, đàn cò trắng tung bay, thấp thoáng lưng còng các mẹ cấy lúa trông rau, chiều chiều những em bé chăn trâu , lũ bò nhởn nha gặm cỏ, ....Mắt em dõi xa vời, lòng chộn rộn ....yêu quê lắm !

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn em với những chia sẻ.Đời sống tình cảm của con người ai cũng vây cả,chỉ khác ở tính chất biến đổi sắc độ,cung bậc.Và yêu thương luôn hướng về đối tượng,phân tán hay cô đọng thôi.
      Nỗi nhớ quê của em cũng da diết và ngọt ngào đấy chứ!Chúc vui nhé em gái !

      Xóa
  12. Ngày xưa mẹ dệt lụa sồi
    Cho em yếm thắm dạo chơi xuân ngày
    Ngày nay ai dệt lụa đây?
    Khung cửi đã mục dâu cây lụi tàn
    Cây đa còn đó cổng làng
    Mẹ vẫn ngồi ngóng dưới hàng tre xanh...

    Bài thơ Góc quê thấm đượm tình cảm của tác giả đối với một làng nghề đã mai một trong thời đại công nghiệp hóa lại được lời bình của XS càng làm cho bài thớ sâu lắng hơn, cảm ơn Q và XS

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Lụa là gió phớt phất phơ
      Em xinh lướt thướt vào mơ bềnh bồng
      Ngày xuân nắng ấm rất trong
      Vì ai má thắm môi hồng ngẩn ngơ
      Nhớ nhung quàng quấn câu thơ
      Ru đời mắc võng đôi bờ xưa nay....

      Em xin thay mặt XS cảm ơn chị đã có lời khen với bài cảm nhận.Chúc chị an vui !

      Xóa
  13. Bài thơ hay ,bài bình tuyệt, có như vậy mới gọi là văn nhân
    Có mổ xẻ từng câu từng chử mới hiểu hết ý thơ .Vì thơ đường luật chỉ có 8 câu ,7 chứ làm sao mà thể hiên nỗi ý thơ muốn viết . Khó lắm chưa kể luật thơ . Vậy thì người bình cũng quan trọng lắm chứ
    Phải đồng cảm với tác giả ,phải tưởng tượng ko thua kém người sáng tác thơ .xin chia sẻ cùng hai ngòi bút

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn bác ND đã chia sẻ và khen ngợi.Đúng như bác nhận xét,người bình thơ phải có năng lực cảm thụ,tẩm thấu và giải mã ngôn từ tinh tế mới thâm nhập sâu để lột tả ra hết các tầng ý của người viết,vì do hạn chế bởi câu chữ,nên thể thơ Đường thường hàm súc cô đọng.....
      Chúc bác luôn an vui,khỏe mạnh ạ !

      Xóa
  14. Em rất thích những bài cảm nhận của Xuân Sơn anh quỳnh ạ. Em ấy có tầm, có tâm và tình cảm quá! Chúc mừng anh nhận được sự đồng cảm của bạn đọc đặc biệt ấy ạ!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn NM đã chia sẻ!Vâng,mổ xẻ ngôn từ là cần thiết,nhưng phải truyền tải được tâm tình đến với người đọc.Chúc sức khỏe và an vui nhé !

      Xóa
  15. Em chỉ biết đọc và chúc mừng thôi ạ. Kính chúc anh đêm an lành!

    Trả lờiXóa
  16. Thơ hay, bình càng hay. Ngắn gọn mà điểm phá được chiều sâu, nói lên được cái cốt lõi của vấn đề. Và hơn thế, XS đã mở bung cánh cửa, phóng tầm xa hơn với đoạn cuối lời bình mà Người bình cố tình không nói đến. Hay !

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thay mặt XS cảm ơn anh đã khen ngợi và chia sẻ ạ.Chúc anh thường an !

      Xóa
  17. Có thể nói, đây là bài thơ mình thích nhất ở nhà bạn hiền. có lần mình có nói với bạn hiền là mình chưa bao giờ làm thơ Đường, nhưng thật sự, cảnh trong thơ bạn quá đẹp, đẹp đến nỗi một kẻ ngoại đạo không biết gì về thơ Đường như mình cũng đã tập tành bắt chước.

    Bạn hiền hạnh phúc nha, có người yêu thơ bạn sâu sắc đến thế rùi còn gì . hì hì
    Tuần mới thật nhiều niềm vui bạn nhé.

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn những chia sẻ của bạn hiền nha !
      Rất vui khi có được đồng cảm của bạn bè.Và càng vui hơn khi nhận được bài bình thơ giãi bày được tâm tư tình cảm mình chứa đựng bên trong còn ẩn giấu.
      Chúc nhiều vui bạn hiền nhé !

      Xóa
  18. Những hình ảnh trong bài Góc Quê thật tuyệt và lời cảm nhận cũng quá hay. Giống quê HD ở vào những năm sau 75 anh ạ
    Chúc anh ngày mới an vui!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn sự đồng cảm của HD.Mình là những người sinh ra và lớn lên ở quê,hình ảnh thật khó phai.
      Chúc an lành HD nhé !

      Xóa
  19. Một bài thơ hay và lời bình chuẩn.Mình thích cặp này:"Nắng dệt đường tơ se sợi thắm
    Trăng quay canh cửi vọng đêm tàn"-nhớ khi xưa thức dậy ,thấy mẹ vẫn một mình quay xa (thật cực nhọc) !

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Dạ,có sự đồng cảm của anh là vui rồi.Ai đã sống ở quê mới thấu được nỗi vất vả của dân quê.
      Cảm ơn anh và chúc lành !

      Xóa
  20. Vì "quê hương mỗi người chỉ một " nên hình ảnh Góc qQuê hiện nơi tâm trí mỗi người cũng khác nhau anh nhỉ .

    Quê anh có cổng tre làng
    Có con cá Ngạnh nhẹ nhàng bơi quanh .

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Vâng hình ảnh trong tâm trí mỗi người với quê mình mỗi khác.

      Quê em có hàng dừa xanh
      Có biển sóng,có trăng thanh êm đềm....

      Xóa
  21. Cổng làng khuất mãi sau bóng tre .
    Đêm trăng thanh...dưới ghe ai hò.
    Trăng vàng mờ tỏ ..đang lấp ló.
    Cạnh mái tranh nhà..bóng lự tư.

    Một góc quê tôi một thuở ư .
    Một thuở bên mình của tuổi thơ.
    Còn đâu ngày tháng xa xưa cũ .
    Đã qua rồi mấy chục năm dư .

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Tre làng tỏa bóng khuất quê
      Êm đềm sông nước xuồng ghe đi về
      Con trâu ăn cỏ triền đê
      Mục đồng thổi sao chiều hè vi vu

      Góc quê vẳng tiếng mẹ ru
      Ầu ơ gió quyện trăng thu đêm nồng
      Vỗ bờ con sóng đì đùng
      Trời quê xanh tận mênh mông mắt nhìn....

      Xóa
  22. Một bài thơ... thiệt là thơ! Một bài bình làm bật lên hết cái hay tiềm ẩn của thơ. Đúng là đồng thanh tương ứng nhe! Xin chúc mừng cả hai bạn!

    Trả lờiXóa
  23. Em qua thăm anh trai. Và chúc anh buổi tối thật vui bên gia đình !

    Trả lờiXóa
  24. Mấy hôm nay em bận quá anh ạ!
    Em đã xem mã nguồn blog của anh và phát hiện bị thiếu một dấu chấm ở đầu đoạn code này:
    .readmore {
    float:right;
    margin:5px 20px 5px 0px;
    padding:3px;}
    .readmore a{
    color:#fff;
    padding:3px 5px 3px 5px;
    background:#fc8b33;
    }
    .readmore a:hover{
    color:#fff;
    background:#000ff;}

    Khi copy code, anh đã bỏ sót dấu chấm đầu tiên. Anh sửa lại đoạn code trên xem thế nào nhé! Chính vì vậy mà nút "Xem chi tiết" hiển thị không đúng vị trí và có thể là nguyên nhân gây ra lỗi đó.
    Chúc anh vui và thành công!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Cảm ơn Cường!Anh đã chỉnh rồi.Anh dò mãi chẳng nhận ra,đúng là con mắt chuyên nghiệp có khác.Chúc thành công Cường nhé !

      Xóa
  25. Anh thấy chưa? Oan cho em rồi nhé! Có lẽ em không nên viết bài chia sẻ các thủ thuật nữa???

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Vâng,đã oan cho em rồi!Xin lỗi nhé!Nhưng hiểu biết vẫn phải tiếp tục chia sẻ,rất hữu ích !

      Xóa
  26. Bao nhiêu lắng đọng sau cổng làng
    Nơi ấy tình thương mở thênh thang
    Cuộc đời khôn lớn tình ấp kén
    Tương lai mỏ rộng phía xa ngàn ...........
    .......
    Thăm Huynh nè -vui và hạnh phúc huynh nhé -

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Lớn lên từ đó sau cổng làng
      Mơ ước cánh diều lộng thênh thang
      Khao khát quặn quài trong lồng ngực
      Lặng nhìn xa ngái cánh chim ngàn....

      Cảm ơ Đệ,chúc nhiều vui khỏe nhé !

      Xóa

*Đăng nhận xét,các bạn có thể copy link hình và dán trực tiếp vào ô comment mà không cần dùng thẻ.
Chú ý:đường link hình ảnh phải đặt cuối cùng.
*Cảm ơn các bạn đã thăm và chia sẻ!